Compost maken op balkon

Vandaag geen gezellige groenteplantjes, maar de harde werkelijkheid van het balkontuinieren. Groenteplantjes hebben eten nodig, en daarom moeten we compost maken. En dat maken we weer van onze eigen etensresten. Daarvoor gebruiken we de Bokashi-wormen-compostvatmethode (bedacht door MiniTuinder 1).

Dit zijn onze twee Bokashi-keukenemmers.

Hier stoppen we al ons organisch afval in: groenteafval, koffiefilters, eierschalen, fruitschillen, etc.

Daar doen we steeds een laagje 'Bokashistarter' op. Dat zijn tarwezemelen met effectieve micro-organismen, aldus de verpakking. Vroeger bestelden we dit via internet, maar nu verkopen ze het ook in Rotterdam: bij Stek de stadstuinwinkel.

Als de emmer vol is moet het ongeveer een maand staan (daarom hebben we ook twee emmers). Om de paar dagen kan je een zurige vloeistof aftappen uit het kraantje onder de emmer. Bokashi juice, een soort Pokon. Dat verdunnen we met veel(!) water (half kopje op 10 liter, anders is het te zuur) en dat geven we aan de planten.

Na een maand luchtdicht (en geurdicht, gelukkig) afgesloten te hebben gestaan, is er na het opnenen van de emmer een dikke laag witte schimmel te zien en komt er een penetrante zoet-zure lucht vanaf.

Het afval ziet er nog ongeveer hetzelfde uit, maar het is wat oranje uitgeslagen en alles is zacht geworden. 

Dit vermengen we met wat tuinafval en onverteerde compostresten van de vorige ronde, inclusief wormen. Een jaar geleden hebben we eens drie wormen meegenomen uit de tuin van de ouders van MiniTuinder 1 en in de compostton gedaan omdat dat goed zou zijn. Die hebben het zo goed naar hun zin dat dit er inmiddels honderden zijn.

Dit alles doen we in een vat waarin we aan de zijkant gaatjes hebben geboord.

Deksel erop en anderhalve maand wachten. Af en toe rollen we het vat om en zetten we het ondersteboven weer neer.

Na anderhalve maand is het meeste van het afval uit de Bokashi-emmer verdwenen en veranderd in compost. We zeven dit zodat we alleen de goed verteerde compost overhouden.

De onverteerde stukken en wormen doen we weer terug in het vat.

 Een compostvatbewoner.

Het blijft wonderbaarlijk dat al dat groenteafval, koffiefilters, fruitschillen en eierschalen zijn veranderd in voeding voor de planten. De compost is klaar voor gebruik.

Beetje plukken, beetje eten, beetje minder supermarktgroente

Na alle klussen de afgelopen tijd - voorzaaien, overpotten, water geven, nog eens overpotten, stokje erbij, vastbinden, nog meer water, compost, etc. - kunnen we er nu de vruchten van plukken. Alhoewel, nog niet letterlijk (de tomaten beginnen al wel te bloeien gelukkig), maar we kunnen al wel veel bladgroente plukken. We hebben al veel ervan gegeten: bladmosterd (heel lekker: stamppot met rauwe bladmosterd, het smaakt ook echt naar mosterd), snijbiet, spinazie, rucola en verschillende slamixen waaronder een Aziatische die goed beviel met o.a. paksoi en raapsteel mizuna. 

Maar foto's maken van de oogst...nee dat is er niet van gekomen. Misschien een goed teken; het plukken van groenten van het balkon is zo gewoon geworden dat het niet meer als een fotomoment voelt. Business as usual. Gewoon, zoals de MiniTuinders rollen zo tussen april en oktober. Beetje plukken, beetje eten, en steeds vaker de groenteafdeling van de AH links kunnen laten liggen.

Naast het balkon, blijven we weer een deel binnen doen. De tomaten die op de grond staan kunnen weer lekker tot aan het plafond groeien, en de pepers doen het ook prima achter glas (in de zwarte bakken voor het raam). Sommige bloeien al. Ook weer nieuwe groente voorgezaaid in de kweekvakjes, o.a. doperwten en sperziebonen.

Vorig jaar hadden we ook nog tomatenplanten op de tafel voor het raam staan, maar dat werd toch een te heftig oerwoud en hield veel zonlicht tegen. Dit jaar maar een iets beschaafdere binnenafdeling.

Onderstaande komkommerplanten blijven binnen. Ze hebben een rekje gekregen zodat ze een heel stuk de hoogte in kunnen groeien. De plant grijpt zich nu al aan het hek vast met allemaal kleine gekrulde sprieten, net een soort vingertjes. Leuke plant, die komkommer.

Wachten op komkommertijd

De komkommerplanten die we binnen voorkweekten hebben we vandaag buiten gezet, we laten er eentje binnen staan. Eens kijken wat het verschil wordt. Het kleine gele bloempje is een komkommer in wording. Dat wordt nog een hele transformatie. Maar de planten groeien goed en snel. Het wachten is op komkommertijd.

Ook de tomaten staan sinds een week buiten nu. Op balkon gaat het vast niet meer vriezen, dus dat moet kunnen. Ze staan er weer goed bij.

De aardappelplant heeft het zo te zien naar zijn zin in de zak: een groene aardappelplantexplosie uit zak is het resultaat tot nu toe. En daarnaast: slaexplosie.

Hieronder staan van voor naar achter lupine, aardpeer en snijbiet. De aardpeerplanten zien er tot nu toe nog uit als onkruid, maar we weten inmiddels uit ervaring dat daar later nog mooie gele bloemen uit voortkomen. De plantjes doen wat ze moeten doen, het wordt weer steeds groener en de zon schijnt. Een goede lente dus op de balkonmoestuin.

 

Nu al de eerste oogst

'De natuur loopt door de warme winter ruim een maand voor op schema.', berichtte de NOS in februari. Dat geldt gelukkig ook op ons balkon. We hebben nu al spinazie en rucola kunnen oogsten. Lekker snelle start van het seizoen zo. En wat een verschil met vorig jaar. We keken eens terug op de blog, en toen konden we pas 8 mei de eerste groente oogsten (en dat was alleen spinazie). Ook de Rotterdamse balkonnatuur loopt dus een maand voor. Hopelijk een extra lang seizoen dit jaar!

Aardappels in een zak

Iets nieuws dat we dit jaar voor het eerst proberen: aardappels. In een zak. We hebben zo'n twee weken geleden biologische pootaardappels ('Raja') geplant die al wat uitgelopen waren. Nu, sinds een dag, steken er een paar groene dikke en harige stengels uit de aarde. Dat gaat vast de goede kant op. Die stengels moeten straks flinke planten worden, en als die na een maand of drie afsterven zijn de aardappels klaar. Wel jammer dat het groeien van de aardappels helemaal onder de grond gebeurt en we daar niks van te zien krijgen.

Als de stengels 10 cm zijn, gaat er weer een laagje aarde bij en kunnen we de zak wat verder omhoog rollen. En zo steeds hoger tot de zak vol zit met aarde, en straks dan ook met aardappels. Leuk om weer iets te proberen wat echt nieuw voor ons is.

Met het mooie weer hebben we al veel buiten op het balkon neergezet en geplant. De lupine groeit goed, en de koolrabi en snijbiet zijn naar de buitenbakken verhuisd.

En ook dit jaar doen we weer spinazie en rucola. Lekker makkelijk en het groeit snel..

..maar ook weer niet zo snel dat we er al van kunnen eten. Sowieso valt er nog niks te eten van het balkon. Voorjaar: een hoop werk maar nog geen opbrengst. Vandaag hebben we zelfs nog een zak rucola in de supermarkt gekocht. Als die rucola hierboven eens opschiet, is dat hopelijk voorlopig wel de laatste.

Babyplantjes

Ruim een week na onze grote voorzaai-actie zijn de lege kweekbakken alweer veranderd in een frisgroene oase van babyplantjes. Lollo rosso sla, koolrabi, snijbiet, venkel, spinazie, stengelui en een hoop kruiden, we hebben het allemaal. De lupine was de spectaculairste ontkieming: de aarde zwelde na een paar dagen flink op, en binnen een mum van tijd was daar al een tamelijk complex en stevig plantje te zien.

Ook de komkommer komt al op (op onderstaande foto op de voorgrond).  Duidelijk een wat simpeler type dan de lupine: twee grote blaadjes en that's it.

 Zo leuk om weer te zien hoe alle zaadjes verschillend opkomen.

Nu nog klein, straks weer een oerwoud. De meeste plantjes gaan als ze groot genoeg zijn naar het balkon om daar verder te groeien. Ach babyplantjes, wat worden ze snel groot hè?

Nieuw seizoen: nieuwe soorten en oude succesnummers

Na de winterstop hebben we wederom veel zin om ons stadsbalkon weer helemaal vol te zetten met groente. De voorbereidingen zijn getroffen. We proberen zoals ieder jaar weer wat nieuwe dingen uit en herhalen succesnummers van vorige jaren.

Een van die succesnummers zijn tomaten, en dan vooral lekker veel verschillende soorten. Dit jaar zijn het zeven verschillende rassen geworden, ze zijn inmiddels al een eindje op weg. Voorlopig nog lekker warm binnen achter het glas.

We hebben de tomatenrassen uitgezocht die vorig jaar goed bevielen, zoals Tigerella, Orange berry, Costoluto fiorentino en nu ook aangevuld met een professioneel tomatenras van De Bolster (Bolstar granda). Dit ras belooft heel groeikrachtig te zijn met gemiddeld 9 vruchten per tros en een vruchtgewicht tot 110 gram. Klinkt professioneel! Eens kijken of de MiniTuinders zoveel professionaliteit aankunnen.

Nieuwe groenten die we gaan proberen dit jaar zijn:
Koolrabi (groeit zo leuk boven de grond)

Knolvenkel (heel lekker en schijnt volgens de verpakking een makkelijk te telen gewas te zijn)

Snijbiet (we hebben het soort 'Bright lights' met verschillende kleuren stengels)

Komkommer (een klassieker die we nog niet hadden geprobeerd in de voorgaande jaren)

En...lupine. Lupine is vooral bekend van de bloemen en als bodemverbeteraar, maar het kan ook worden gegeten (de zaden van de zoete witte lupine dan). En dat willen we gaan doen. Lupine wordt steeds meer als basis van vleesvervangers gebruikt, bijvoorbeeld door de vegetarische slager en Vivera. Hoe leuk zou het zijn om straks onze eigen vegetarische burger te hebben gekweekt? Dat gaan we dus proberen. Zou het lukken?

We hebben dit alles nu binnen voorgezaaid, nu maar wachten dus. Buiten hebben we alvast wat sla en voorjaarsspinazie gezaaid en aardperen gepoot. Maar ja, daar is nu nog niks van te zien. Nu dus nog een heel kaal en saai balkon. Maar ook dit jaar belooft het weer een groentejungle te worden op dit balkon in Rotterdam-west.